Uyumak İstememe Sebebim İşim Olabilir Mi?
Çok yoğun çalıştığım zamanlar da oldu, ekibim çok yoğun çalıştığı zamanlarda ‘eksik’ / ‘hatalı’ görünmemek için ekstra çalışmak zorunda hissettiğim zamanlar da. Tüm işlerimi erkenden bitirip günün büyük çoğunluğunda araştırmak istediğim konulara vakit ayırabildiğim zamanlar da oldu, ekibimin buna ihtiyacı olduğunu hissettiğimde onları kişisel gelişim adına yönlendirdiğim zamanlar da. Gün sonunda söyleyebileceğim ortak nokta şu ki, ekibin her üyesi bulunduğu ekibin çalışma dinamiğini belirlemede inanılmaz bir öneme sahip.
Çok yoğun çalışılan bir ekipte, kendini mutlu hissetmeyen biri bunu rahatlıkla söyleyebilmeli çünkü ekibin herbir üyesinin karakteri ve hayatı farklı olduğundan herkesten aynı çalışma motivasyonunu görememek de normaldir. Bazıları çok çalışmak ister/çalışabilirken bazıları da çok çalışmak istemez/çalışamaz olabilir.
Benim de 6 senelik çalışma hayatımda çok yoğun çalıştığım bir dönem olmuştu. İşim hobim olmadığı için, zaman ayırmam gereken farklı sorumluluklarım olduğu için, mesai yapmayı sevmediğim için, psikolojim uygun olmadığı için… birçok sebebi olabilir, belki de yalnızca istemediğim için çok çalışamıyordum ama ekibe ayak uydurmam gerektiği hissi beni zorluyordu ve tahmin edersiniz ki bu yoğun çalışma, motivasyonumu düşürüyordu. Tam tersine ekip içinde kendimi geliştirebildiğimde ise motivasyonum artıyordu. Bu yazıda da biraz bundan bahsetmek istiyorum.
Yakın zamanda ekipte her hafta kişisel gelişim adına ayırdığımız vakti kullanmayı 2 hafta üst üste unuttum. Unutmuş olmak beni çok rahatsız etti ve sonra Twitter’da iki tane soru sordum. Mevcut işinizde kişisel gelişime vakit ayırabiliyor musunuz? Soruma yüksek çoğunluk “Genelde” cevabını verdi.
Peki, kendi isteklerinize vakit ayırabildiğinize/ayırabilirseniz bu motivasyonunuzu pozitif etkiliyor mu? Soruma da yüksek çoğunluk “Evet” dedi.
Sonuçlar kulağa hoş gelse de kişisel gelişime vakit ayıramayanlar, veya buna vakit ayırmanın motivasyonu pozitif etkilemediğini düşünenler için biraz bilimsel desteklerle o işin pek de öyle olmadığını anlatmak isterim.
Pozitif psikolojide motivasyon denince akla gelen temel teori olan Self-Determination Theory (Öz-Belirleme Teorisi)’ne göre 3 kritik ihtiyacımız var. Özerklik (Autonomy), yeterlilik (Competence) ve ilişkili olma (Connection or relatedness). Benim özellikle bahsetmek istediğim özerkliği, bireyin eylemlerini kendisinin kontrol ettiği ve kendi adına karar verebildiğini hissetmesi şeklinde tanımlayabiliriz. Yani aslında işyerinde kişisel isteklerimize/gelişimimize vakit ayırabiliyor olmak motivasyonumuzun 3 temel taşından özerklik hissini arttırıyor.
996 sistemi ile çalış, yoğun bakımda hasta yat.
Özerklik hissinin düşüklüğünü Çin’deki çalışanlarda sık sık gözlemleyebilirsiniz. Çin’in haftada 6 gün, sabah 9 — akşam 9 çalışma stili olan 996 sisteminin getirdiği yoğun çalışma, kişilerin kendi isteklerine vakit ayıramamasına, hayatları hakkında söz sahibi olmamalarına yol açıyor ve kişiler “kendim istediğim bir şeye vakit ayırmalıyım” mantığı ile uyku vakitlerinden çalıyor. Yazının başlığına gelecek olursak, evet işte bu yüzden uyumak istememe sebebimiz işimiz olabilir.
Çok çalışmayı değil ama, dengeli çalışmayı moda yapmak hem kendimiz hem de çalışma arkadaşlarımız için çok daha sağlıklı olacaktır.
Umarım faydalı ve hoşunuza giden bir yazı olmuştur. Yorumlarınızı bekliyorum. Bu arada yazıyı beğendiyseniz alkış ile beni haberdar edebilirsiniz. 🤘🏻
